فلسفه، به عنوان يكى از مؤلفه هاى اصلی تمدن بشرى، از همان سدههای نخستین در تمدن اسلامى حضورى پررنگ داشته است و به عنوان شاخهاى از معرفت كه با روش عقلى در جستوجوي حقيقت بوده، در جهان اسلام متناسب با شرايط و اوضاع جامعه اسلامى، به شكل فلسفه اسلامى درآمده است و اكنون بخشى از سنت فكرى ـ فرهنگى تمدن اسلامى را تشكيل مىدهد.
گروه فلسفۀ پژوهشكدۀ فلسفه وكلام اسلامى با اذعان به اينكه پيشرفت هر فرهنگ و تمدنى بدون توجه به ميراث سنتى آن و بهرهگيرى از نوآورىها و پيشرفتهاى ديگران امكانپذير نيست، در دو حوزۀ فلسفۀ اسلامى و فلسفۀ غرب فعاليت مىكند. اين گروه با اجراى طرحهاى پژوهشى در حوزۀ فلسفۀ اسلامى در صدد پرتوافكنى و احياى ميراث فكرى فيلسوفان مسلمان است. بررسى زواياى تاريك و روشنكردن لوازم ديدگاهها و بسط و اصلاح نظريههاي مطرح در فلسفۀ اسلامى از مهمترين اهداف گروه فلسفه است. در حوزۀ فلسفۀ غرب نيز با بررسى حاصل قرنها تلاش فيلسوفان مغربزمين، از نكات مثبت بهره برده و نكات منفى را در بوته نقد گذاشته است. افزون بر اين، گروه فلسفه، با مقايسه سنّتهاى فلسفى اسلامى و غربى توانایی دارد، نقاط قوت و ضعف هر يك را آشكار كرده و به افقهاي جديدي دست يابد و سپس در جهت پيشبرد تمدن اسلامى به کار ببندد.
بر اين اساس، گروه فلسفه طرحهاى كلانى را متناسب با اهداف فوق طراحى كرده و به مرحله اجرا گذاشته است.
از اين جمله مىتوان به كلانطرح «توانايىهاى فلسفۀ اسلامى و ربط و نسبت آن با حيات اجتماعى و سياسى» اشاره كرد. هدف از اجراى اين كلان طرح ، بررسى اين مسئله است كه آيا فلسفه اسلامى صرفاً به تفكر انتزاعى و نظرى پرداخته و بايد بپردازد يا اينكه وارد حوزههاى اجتماعى و سياسى نيز شده است و بايد بشود؛ و آيا اساساً توانايي و قابليت ورود به چنين حوزههايى را دارد يا نه؟
يكى ديگر از طرحهاى كلان در گروه فلسفه، «رابطۀ نفس و بدن» است. اين کلان طرح كه در دو حوزۀ «علم النفس اسلامى» و «فلسفۀ ذهن» غربى اجرا مىشود، ميكوشد با بررسى و معرفى نظريههاى جديد فيلسوفان تحليلى دربارۀ ذهن و ارائۀ نظامهاى علم النفس فيلسوفان مسلمان، با عرضۀ مسائلى كه امروزه در فلسفۀ ذهن مطرح است، پاسخ فيلسوفان مسلمان را بيابد و تقريرى نو از علم النفس اسلامى ارائه دهد.
مسئلۀ نفس و بدن از اساسيترين بحثها در حوزۀ انسانشناسي فلسفي بوده كه از ديرباز هم در ميان فيلسوفان مسلمان و هم فيلسوفان مغرب زمين مورد بحث و بررسي بسيار قرار گرفته است.